Je hebt porno en pórno en we mogen naïef zijn - 2023 oktober

Ik ben vijf minuutjes te vroeg. Neoza Goffin en haar vriend zijn er al. Ze zijn uitgedost in verschillende tinten paars en ik word zeer hartelijk begroet. Meteen wordt duidelijk dat Goffin positief in het leven staat. Ze vertelt heel spontaan over de verschillende details in haar kunstwerken. Haar kunst is haar leven en haar leven is haar kunst. Ze wijst me op een unalome. Dit is een belangrijk teken voor haar. Het is een boeddhistisch en hindoeïstisch symbool voor het levenspad. Goffin gebruikt het in haar kunst, het staat getatoeëerd op haar heup en het is het logo voor haar trademark Lilac Queendom, haar kunstpraktijk en workshops rond aanraking en lichamelijkheid.

Neoza Goffin is geen pure fotograaf. Ze gebruikt fotografie om haar artistieke boodschap over te brengen. Ze noemt zichzelf een interdisciplinaire healing artist en ze gebruikt installaties, videokunst, participatieve performances, fotografie, schilderwerk, sculptuur en grafische technieken. De installatie Lilac Diversity staat opgesteld in een hoek. Daardoor is het volgens Goffin niet helemaal zoals het moet. Liefst bestaat haar kunst uit een ruimte die de toeschouwer volledig kan omsluiten of omwikkelen.

Installatie Lilac Diversity van Neoza Goffin in de AHWNN Gallery Fotobiënnale Oostende 2023

Goffin’s kunst is opvallend jong, gebruikt een palet van pastelkleuren en toont divers naakt. Het overvloedig gebruik van lila doet me denken aan een Zwitsers chocolademerk. Dus stel ik mijn eerste kritische vraag met een omweg:

De Duitse schilder Helmut Middendorf zegt: het gebruik van kleur in schilderijen heeft enkel de bedoeling om te entertainen, ben jij het daarmee eens?

NG: neen, daar ben ik het niet mee eens. Kleuren hebben een directe invloed op ons innerlijk. Het is niet louter entertainment. Lilac maakt ons open, het voelt veilig. Het is een kleur die vaak verband houdt met spiritualiteit, seksuele geaardheid en genderdiversiteit. Lilac heeft een kalmerend en concentratie bevorderend effect. Bovendien is het de mix van roze en blauw. Twee kleuren die in onze cultuur symbool staan voor mannelijk en vrouwelijk.

Ik zeg dat ik de kleur associeer met naïviteit. Het doet me vooral denken aan een kinderkamer, zeg ik wat cynisch.

NG: Dat klopt, maar ik zie naïviteit niet als een negatieve eigenschap. Als je naïef bent, sta je open voor nieuwe dingen. Je zit niet vast in stereotype denkpatronen, maar bent bereid het leven te aanschouwen zonder vooroordelen. Zoals een kind. Je hebt deze onbezonnenheid nodig. Niet alles zit vast in kennis of aangeleerde gewoontes.

Toch toon je openlijk geslachtsdelen, tepels, tongzoenende mensen, zonder schaamte. Dat botst waarschijnlijk op weerstand. Op Instagram bijvoorbeeld worden de erogene zones geblurd.

NG: Ja natuurlijk, maar dat blurren doe ik zelf. Anders word ik van Instagram gesmeten. Het is de policy van Instagram, dus je moet je aan de regels houden. Voor mijn kunst heb ik die keuze gemaakt. Ik maak gebruik van dit forum dus moet ik hun richtlijnen volgen. Uiteindelijk is Instagram maar bijzaak. Mensen moeten naar de Fotobiënnale komen kijken, toch? (lacht)

In jouw werk zie ik een beweging die ik zou beschrijven als antiporno. Zouden we jouw kunst antiporno kunnen noemen?

NG: ik vind dat heel mooi dat je dat zegt. Je hebt porno en pórno. Er is porno die gemaakt wordt op een sex positive en conscious manier, in dezelfde mindset zoals die waarin ik mij bevind. En dan is er porno die ik heel toxic vind voor de maatschappij, die ervoor gezorgd heeft dat er bepaalde ideeën groeien rond seksualiteit. Ik ben dus niet tegen porno. Maar wel tegen de ideeën over seksualiteit die je als kijker, of jonge kijker leert, want die zijn vergiftigend. In mijn touch-based praktijken ga je net die zaken ontleren. Dus antiporno, ja, dat mag je wel zeggen.

Laten we het even hebben over het verschil tussen generaties. Toen ik 25 jaar geleden actuele kunst studeerde, was er absoluut geen sprake van LBGTQ+, over genderdiversiteit of over body positivity. Er was hooguit iets als feminisme in de kunst. De laatste 25 jaar is dat sterk veranderd. Hoe komt dat volgens jou?

NG: Dat is, denk ik, te wijten aan de komst van internet. En eigenlijk gaan we van een yangtijdperk over naar een yintijdperk. Het yangtijdperk ging over industrialisatie en veel geld verdienen, kapitalisme, iedereen moet werken, maar dat kan natuurlijk niet blijven duren. En nu komen de burn-outs, de kater en het inzicht dat we meer aandacht nodig hebben voor het innerlijke, de female energie, en dat we meer rust moeten nemen. We hebben onze gevoelens onderdrukt waardoor we ze een beetje zijn vergeten. Internet heeft er dan voor gezorgd dat je kan zien hoe het anders kan. Je zit minder vast in je opvoeding want je hebt toegang tot andere voorbeelden. Kennis over psychologisch welzijn en healing art zijn hierin stappen in de goede richting. We worden meer interdisciplinair. We gaan meer grensoverschrijdend werken.

Door de foto’s uit de installatie grondiger te bekijken, zie ik het plots anders. Ik betrap mezelf dat ik wegkijk van de lichamelijke onvolmaaktheden. Ik merk een soort gêne. Bij het portret van Sarah-Lien bijvoorbeeld. Haar naakt lichaam is helemaal lila, behalve haar gezicht en haardos. Maar nu zie ik pas dat ze maar één hand heeft. Ben ik in de val gelopen van het geïdealiseerde portret? Ben ik wel naïef genoeg?

NG: dat is het nu nét. No body is perfect. En dat màg. Dat moeten we aanvaarden, het is net dát wat ons bijzonder maakt. Wat ons als mensen verenigt. Op mijn website kan je de getuigenis lezen van Sarah-Lien. Ze zegt dat het lang geduurd heeft tot ze haar eigen lichaam kon aanvaarden. Wanneer ze als kind modellenwerk deed, werd haar steeds gevraagd om haar (ontbrekende) hand te verbergen. Het heeft haar in een soort isolement geplaatst. Ze voelde zich eenzaam, een soort uitzondering. Terwijl dat net níet het geval is.

In 1866 choqueerde Gustave Courbet kunstminnend Parijs met zijn Origine du Monde. Hij schopte hiermee  tegen de schenen van de heersende bourgeoisie. Jouw kunst is als een hedendaagse versie. Is er iets veranderd sinds Courbet en neemt men vaak aanstoot aan je werk?

NG: ik maak geen kunst om mensen te choqueren. Dat is niet het doel. Ik maak kunst om mensen iets te vertellen. En meestal wordt dat positief onthaald. Mijn indruk is dus dat de wereld aan het veranderen is. Natuurlijk leef ik misschien in een bubbel. De toeschouwers die me aanspreken zijn zeer positief. Tsja (denkt na) de criticasters ontwijken de discussie. Die hoor ik dus niet. Toch zie ik mensen soms kwaad kijken. Hun lichaamstaal toont dat ze het niet ok vinden. Dat mag natuurlijk en dat begrijp ik ook (zucht). We hebben allemaal een lichaam en onze lichamen hebben verschillende geslachten, vormen, gebreken, leeftijden, etnische achtergronden; dat zijn de dingen die ik wil laten zien.

Jij merkt dus een evolutie. Welke kunstenaars moeten we volgen en naar wie kijk jij het meeste op?

NG: Conceptueel en thematisch ben ik heel hard gelinkt aan Melanie Bonajo. Haar werk gaat ook over aanrakingen en cuddle piles (letterlijk een hoop mensen die elkaar knuffelen, red.). We zitten in dezelfde sfeer en filosofie. Dan is er Pipilotti Rist met haar installaties en natuurlijk Marina Abramovic op vlak van het participatieve. Dat zijn klassiekers en daar heb ik echt veel van geleerd. En dan zijn er de jonge kunstenaars. Sanja Marusic bijvoorbeeld, een fotograaf die mij visueel sterk beïnvloedt en op vlak van mixed media. Of Temi Coker met een mix van fotografie en grafisch ontwerp. Of Alex Grey die werkt rond healing en het spirituele. Voor hem speelt kunst een rol in de psychologische transformatie. Maar er zijn er zo veel: Yayoi Kusama of Hassan Hajjaj en ga zo maar door.

Wat mogen we van jou verwachten in de nabije en de verre toekomst?

NG: Ik ben met zo veel dingen bezig. Misschien ga ik verhuizen naar het progressievere Nederland, maar er ligt nog niets vast. Inhoudelijk wil ik mijn fotografisch werk meer combineneren met sculptuur en mixed media. Ik focus dus op mijn kunst. In november wordt een werk van me getoond in Parijs op een fotobeurs: Image Nation. In mei is het dan Image Nation in New York. Volgend jaar in september hou ik een expo in Texas in een immersive museum. Dan richt ik een hele ruimte in die een jaar blijf staan. Dat is wat ik het liefste doe. Immersive betekent dat de bezoekers een soort bad nemen in mijn werk, ze worden ondergedompeld. Dat gaat door in het Sweet Tooth Hotel in Texas. Het is niet echt een hotel, maar een groot immersive museum met verschillende kamers. En de mensen die mijn werk nu willen zien kunnen tot 12 november nog naar hier komen, naar de Fotobiënnale Oostende.

De installatie Lilac Diversity van Neoza Goffin is te zien in de A horse with no name Gallery op het Leopold I plein.  Eén foto staat aan het station in Oostende.

Auteur: Niko Goffin

Weblinks

Neoza Goffin    www.neozagoffin.com

Fotobiënnale Oostende   www.fotobiennale.be/nl

A horse with no name gallery  www.ahorsewithnoname.gallery

Melanie Bonajo       www.instagram.com/melanie_bonajo/

Pipilotti Rist     www.pipilottirist.net

Marina Abramovic   www.mai.art

Sanja Marusic    www.sanjamarusic.com

Temi Coker   www.temicoker.co

Alex Grey    www.alexgrey.com

Yayoi Kusama    www.yayoi-kusama.jp

Hassan Hajjaj     www.andywahlooapparel.com